اگرچه حرفه آتش نشانی از مشاغل سخت و زیان آور است اما با مقایسه شرایط حرفه ای شغل آتش نشانی در کشورمان با دیگر کشورهای پیشرفته دنیا، متاسفانه در ایران به اندازه کافی به فراهم آوردن امکانات و شرایط اقتصادی و روحی مساعد برای آتش نشانان توجه ویژه ای نشده و این در حالی است که در کشورهای پیشرفته شغل آتش نشانی در زمره مشاغل با ریسک خطر بالا محسوب می شود.
آتش نشانی؛ شغلی استرس زا
هر حرفهای سختی ها و شیرینی های خاص خودش را دارد. اما سختی و دردسر بعضی شغل ها نسبت به بقیه بیشتر است، آتش نشانی یکی از این شغلها است. در واقع آتش نشانان به دلیل ویژگی های شغل خود همواره در معرض آسیب های جسمی و حتی روحی قرار دارند. این مشاغل چون اغلب با مرگ و زندگی افراد سر و کار دارند مسلما استرس زیادی را متحمل می شوند.
آتش نشانان در هر مأموریت به طور معمول در معرض چندین عوارض از جمله عوارض ناشی از استرس رانندگی و ترافیک، عوارض ناشی از اثرات دود و گازهای سمی در محل های عملیات، عوارض ناشی از صدای آژیر، بلندگو و نور چراغ گردان، عوارض ناشی از ترشح هورمون های دفاعی و آمادگی بدن در برابر حوادث، اثرات ناشی از حرارت در محل حریق، عوارض ناشی از تماس یا جذب مواد شیمیایی از طریق پوست، عوارض ناشی از صدمات فیزیکی در حین انجام وظیفه، عوارض ناشی از دریافت پرتوهای یون ساز و تشعشعات رادیواکتیویته قرار می گیرند.
علاوه بر این، آتش نشانان در هنگام انجام عملیات نجات و امداد در معرض عوارضی نظیر رؤیت صحنه های دلخراش و تألم آور، عوارض ناشی از وقوع انفجار در صحنه حادثه، عوارض ناشی از مسائل ارگونومی وسایل و تجهیزات و ماشین آلات، عوارض ناشی از انجام خدمت به صورت شیفتی، عوارض ناشی از عدم تغذیه صحیح و متناسب با حرفه، عوارض ناشی از استرس پس از حادثه، عوارض ناشی از کارکردن در محیط های آلوده، عوارض ناشی از کارکردن در محیط های مرطوب نیز قرار میگیرند.
بنابراین، وجود فاکتورهایی از قبیل سرو صدا، محیط عفونتزا و آلوده، مواد شیمیایی و گازهای سمی، مواد رادیواکتیو، کار در محیط غیرمتعارف، وجود ذرات معلق در هوا، کار در شرایط جوی نامساعد، کار در ارتفاع، ریزش و برخورد اجسام خارجی، انفجار، خطر برق، سطوح شیب دار و لغزنده، کار در فضای مسدود وسر بسته، کار در اعماق، کار در محیطهای با حرارت بالا، جابجا کردن قطعات سنگین، کار در فضای باز، کار در محیطهای مرطوب، کار در محیطهای متعفن و نامطبوع، کار در شرایط روحی نامساعد از مهمترین عواملی است که شرایط محیط کار آتش نشانان را از حالت عادی خارج میکند.
بر این اساس، مقایسه فاکتورها و عوامل زیان آور در محیط کار با شرایط ویژه شغل آتش نشانی گواه آن است که کلیه فاکتورها و عوامل مذکور در حرفه آتش نشانی وجود داشته ضمن اینکه فاکتورهای دیگری نیز وجود دارد که در این مقدمه لحاظ نشدهاست؛ لذا یک آتش نشان در هر حادثه حداقل 10 مورد از عوامل زیان آور را لمس میکند همچنین آتش نشان در طول خدمت با تمامی فاکتورهای زیان آور در صحنه های عملیات و امداد رسانی مواجه است.
آتش نشانان که آماده گزارشات تلفنی هستند باید بتوانند برای کمک های اورژانسی با هر درجهای از وخامت از یک تصادف اتومبیل ساده تا انفجار مهیب پاسخگو باشند.
آتش نشان بودن نیاز به آمادگی جسمانی بالایی دارد و ورزش نیاز اصلی آتش نشانان است. آتش نشان ها همواره در معرض خطرات گوناگونی قرار دارند و در حقیقت آتش نشان وارد مکانی می شود که همه از آنجا می گریزند؛ بنابراین استرس این شغل خیلی بالاست، اما زمانی که موفق به نجات جان یک انسان می شویم لذت و شیرینی کار را با تمام وجود حس می کنم. البته زمانی هم که با مورد فوتی و خسارات سنگین مواجه می شویم خواه نا خواه در روحیه مان تأثیر می گذارد.
بیشتر بخوانید: ادغام ایمنی و امنیت در ساختمانهای هوشمند
حفظ جان اشخاص و سرمایه های ملی
واضح است که یک آتش نشان هنگام مبارزه با حریق و موارد اضطراری بهمنظور حفظ جان اشخاص و سرمایه های ملی باید بدون تعلل و خطا عمل نماید، برای این منظور یک آتش نشان باید از هر حیث آمادگی کامل داشته باشد.
اگر آموزش های تئوری و عملی مستمر در کار نباشد طبعاً به مرور زمان مطالب فراموش میشود و کاربرد ابزار و ادوات نجات و اطفاء حریق به اشتباه و یا با تأخیر و تعلل صورت خواهد گرفت. به همین منظور سعی شده است تا اندازهای آموزشهای مورد نیاز یک آتش نشان در این مطلب آورده شود تا ضمن فراگیری و به کار گرفتن آنها و با استعانت از خداوند متعال بتوانیم در طول خدمت در اینگونه مشاغل آنگونه که شایسته و برازنده یک آتش نشان است عمل نماییم. آتش نشانی